در جامعه زنان اسلامی کلاس¬هایی برگزار می شد. از همان کلاسها و فعالیت-های جامعه زنان با او آشنا شدم. پیش از پیروزی انقلاب هم به عنوان دختر آقای طالقانی از او شناخت داشتم. او را زنی فعال پرتلاش، مومن و باورمند به آموزه¬های قرآنی و اسلامی یافتم که برای ترویج این باورها تلاش¬های پیگیر و خستگی ناپذیری را شروع کرده بود. او را فردی مبارز و انقلابی که برای ترویج و تحقق باورهای اسلامی تلاشی پیگیر داشت، می شناختم. در جریان فعالیت‌های جامعه اسلامی زنان جنبه‌های عملی اندیشه¬ها، فعالیت‌ها و تلاش‌های او را بدون واسطه دیدم و در جریان این تلاش¬ها و ابعاد آن قرار گرفتم.
آنچه در او دیدم ایمان استوار و پایداری بود که از آموزه¬های قرآنی گرفته بود. در فراز و نشیب¬های گوناگون و رخدادهای سیاسی و اجتماعی، همواره شاهد بودم در مسیری که انتخاب کرده بود، در دفاع از حق و آموزه¬های قرآنی پایداری دارد. او را زنی قرآن¬پژوه و آشنا با مفاهیم قرآنی دیدم که نزد پدر و در واقع در صحنه، قرآن را آموخته بود و برای اجرایی¬کردن آموزه¬های آن همواره می¬کوشید و خسته و ناامید هم نمی¬شد. این ویژگی¬هایی بود که به¬عنوان انسان مومن در او می دیدم و هیچ¬گاه خستگی در او ندیدم. همیشه به عنوان الگوی انسانی مومن و معتقد که برای انجام وظایف و مسئولیت¬های یک زن مسلمان در همه محیط¬ها می¬کوشید. در سازمان ملل و در نشست جایگاه زنان در سازمان ملل که از سوی جامعه زنان انقلاب اسلامی شرکت کرده بود، ایشان را دیدم. آنجا هم می¬دیدم که برای ترویج، دفاع و نشر باورهای قرآنی و دینی چه تلاشی می¬کند. با وجود بالارفتن سن و دشواری‌های جسمی بسیار همچنان به تلاش¬هایش در این مسیر ادامه داد. او اسوه خستگی¬ناپذیری، پشتکار و پایداری در ترویج باورهایی بود که در مکتب قرآن آموخته بود.
محیط بین¬المللی، محل عرضه دیدگاه‌های مختلف است. خانم طالقانی با برداشت عمیقی که از آموزه¬های قرآنی داشت، در این محیط‌ها برای ترویج این آموزه‌‌ها می¬کوشید. حضور ایشان در جلسات مربوط به جایگاه زنان چه در ایران و خارج با اقبال و احترام نمایندگان کشورهای دیگر همراه بود. چون از حقوق انسانی همه مردم از جمله زنان سخن می‌گفت.
خانم طالقانی به¬عنوان یکی از کسانی که در جریان تحولات انقلابی ایران حضوری پررنگ داشت، هیچ گاه از پیگیری آرمان¬های انقلاب اسلامی دست نکشید. نکته مهم این که او در شرایط مختلف، بنا بر وظیفه خود به عنوان انسان آگاه عمل می¬کرد از ظرفیت¬های قانونی بهره می¬گرفت. اگر می¬توانست نامه می¬نوشت، اگر می¬توانست حضور فیزیکی پیدا می¬کرد، اگر می-توانست در سطوح مختلف به آموزش و کمک به بهبود شرایط دیگران می¬پرداخت، اگر می¬توانست به ترویج افکار و آموزه¬های اسلامی در جامعه زنان انقلاب اسلامی می¬پرداخت. او هیچ¬گاه فعالیت آموزشی و ترویجی خود را برای انتشار باورهای دینی ترک نکرد. من شاهد بودم که زمانی هم شرایط جسمی¬اش چندان مساعد نبود، تا پاسی از شب برای ترویج این آرمان¬ها و دفاع از حقوق انسان¬ها کار می¬کرد. او روش¬ها و راه‌های مختلف را برای رسیدن به هدف انتخاب می¬کرد- نه فقط مشی سیاسی و انقلابی، بلکه در هر شرایطی متناسب با ظرفیت و امکانات موجود، به تلاش خود در دفاع از حق و عدالت و ترویج باورهای دینی و تحقق بخشیدن به آن¬ها می¬کوشید.
نه فقط سخن گفتن که زندگی عملی او هم الگویی در این زمینه بود. او سعی می¬کرد سخنان زیبا را به عمل تبدیل کند. بر اساس همین باورهای اسلامی، آنچه که باعث رواج این باورها می¬شود پایبندی افراد به این باورها و ارزشها است و نه فقط سخن گفتن از آنها. آنچه من در خانم طالقانی دیدم در طول این ۴۰ سال، این بود که ایشان همواره و در هر شرایطی می¬کوشید برای بهبود وضعیت جامعه بر پایه این ارزشها بکوشد، با انتشار پیام ابراهیم یا گذاشتن جلسات قرآن یا برگزاری مراسم احیا و شب قدر یا حضور در مجلس به عنوان نماینده مردم. او نشان داد که فرد مومن و معتقد نباید تنها به یک شیوه و روش خاص تلاش کند بلکه باید از هر مسیر مشروع و قابل پذیرش، متناسب با آموزه¬های اسلامی این تلاش را پیش ببرد . او هیچ¬گاه این تلاش را رها نکرد. برای گردآوری مقاله¬های مجله پیام ابراهیم گاه تا پاسی از شب تماس می¬گرفت و فرستادن مقاله را پیگیری می¬کرد. او پیگیر انتشار این مجله بود، با هدف نشر آگاهی در جامعه. در شرایط بسیار دشوار هم این کار به شکل کاملا مومنانه و خستگی-ناپذیر دنبال می¬کرد. از این الگو برای تلاش برای اصلاح جامعه، نه فقط در وجه سیاسی که در همه وجوه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی باید استفاده کرد. او تنها به یک مسیر اکتفا نکرد، بلکه اصلاح و بهبود جامعه را با استفاده از هر فرصتی و در هر مقیاسی دنبال کرد. این درس بزرگی است برای همه کسانی است که در پی اصلاح جامعه هستند.
مهمترین وظیفه اصلاح¬گران گسترش آگاهی و آموزش است، ایجاد زیربناهای تغییر است که نشانه زمان-مند بودن تغییر است که نیازمند صبر و حوصله و بردباری است. زندگی خانم طالقانی در تمام دوران حیات اجتماعی¬اش که من شناختم، نمادی از این پایداری و تداوم بود. او در شرایط باز سیاسی بسیار تلاش کرد و در شرایط محدودیت¬های سیاسی هم از پا ننشست و تلاش¬های خود را ادامه داد. بنابراین فکر می¬کنم این الگویی است که برای همگان قابل بهره¬برداری است. باید با سخت¬کوشی و پایداری برای اصلاح کوشید. آنگاه که می¬شود وسیع¬تر و آنگاه که نمی¬شود محدودتر، ولی هیچ¬گاه نباید از شرایط جامعه ناامید شد و از تلاش برای اصلاح دست کشید. باید دیگران را هم همراه کرد و برای ارتقای اگاهی های جامعه در همه زمینه‌ها و برای بهبود از هیچ تلاشی فروگذار نکرد.
او متوجه شد که در جامعه ایران نهادهای مدنی قدرتمند و تاثیرگذار اندکی دارد و از نظر تشکل‌یابی و سازمان‌یابی نیازمند توجه جدی است. به ویژه در حوزه زنان، او دریافت که آموزش، آگاهی-دادن به زنان و توانمند‌سازی زنان یک رسالت است. باید کسانی که این امکانات را در اختیار دارند برای گسترش آگاهی و آزادی تلاش کنند، چرا که در میان اقشار مختلف جامعه، امکانات و توانایی¬های آنها، تفاوت وجود دارد. این رسالتی است بر عهده کسانی که امکانات بیشتری را در اختیار دارند، تا نه¬فقط به تامین معاش روزانه زنان دیگر کمک کنند، بلکه به تواناسازی و افزایش مهارت¬های آنها برای مسئولیت¬پذیری و برای اداره زندگی خود در شرایط دشوار کنونی کمک کنند. آنها را در افزایش مهارت-ها و توانمندی¬هایشان یاری کنند. تمرکز خانم طالقانی بر تشکل‌یابی سیاسی زنان باید مورد توجه قرار گیرد. ضمن اینکه او با تاسیس جامعه اسلامی زنان برای گسترش فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی خود کار مهمی انجام داده بود، اما ‌کوشید این تلاش به-صورت پایدارتر و تاثیرگذارتری ادامه پیدا کند و بتواند با تشکل‌های فعال زنان در این زمینه ارتباط برقرار کند که قدم های مثبتی را در این زمینه توانستند بردارند.
یکی از مهمترین فعالیت¬های خانم طالقانی در سالهای اخیر که نمادی از پایداری و خستگی-ناپذیری¬¬اش در رسیدن به هدف¬ها و آرمان¬های دینی¬ بود، تلاش برای بیان حقوق انسانی زنان و برابری زنان با مردان در فضای انتخابات ریاست جمهوری بود. او با دشواری بسیار در این مسیر- با حضور زنان دیگری که در انتخابات ثبت¬نام می¬کردند- به-عنوان یک “رجل سیاسی” تلاش کرد. اگر چه رد هم می-شد. او دوره¬های مختلف ثبت¬نام می¬کرد تا جامعه متوجه ظرفیت انسانی زنان برای رفع نیازهایش شود. او این تبعیض ناروا علیه زنان را با این ثبت نام فریاد می زد و به جامعه گوشزد می¬کرد. این رویکردی بسیار قابل¬توجه در رفتارهای او بود که هم سعی می¬کرد جامعه را متوجه این رفتارهای نادرست کند و هم به خودباوری زنان کمک کند تا آنها به مهارت¬های گوناگون اجتماعی و سیاسی توجه کنند و عده بیشتری از زنان در این رفتار انتخاباتی شرکت کنند. نتیجه این پیگیری را در انتخابات گذشته شاهد بودیم که معاون آقای خاتمی خانم دکتر زهرا شجاعی به عنوان نامزد انتخابات وارد این عرصه شد. در واقع گام بلندتری را شاهد بودیم که نتیجه تلاش‌های خانم طالقانی و خسته نشدنش از رد صلاحیت¬ها بود که نشان داد افرادی که مسئولیت اجتماعی دارند نباید در برابر موانع، سختی¬ها و تنگناها کوتاه بیایند و دست از مبارزه بکشند. باید مبارزه اجتماعی- سیاسی را برای برابری زنان با اراده دنبال کنند.
زندگی خانم طالقانی درسی بزرگ برای همه اصلاح-گرایان و کسانی که برای بهبود شرایط مردم و باورهای دینی و آموزه‌های اخلاقی اسلامی می¬کوشند در جامعه رواج دهند. آنها از گستره فساد، سختی¬ها و حجم عظیم فساد نمی¬هراسند و در هر شرایطی تلاش برای بهبود و اصلاح جامعه را ادامه می¬دهند، چرا که آن را وعده خداوند می¬دانند. کسانی که برای بهبود شرایط جامعه می¬کوشند از یاری خداوند در این مسیر برخوردار هستند و خداوند آنها را پشتیبانی خواهد کرد. البته این مسیر بسیار ناهموار و سنگلاخ و با رفتارهای گوناگون غیراخلاقی است، ولی بازدارنده نیست.
آنچه که در جامعه ما و جوامع مشابه ما مطرح است آگاهی انسانها از حقوق انسانی، کرامت خود و تلاش برای تحقق این حقوق و آزادی ها است که اساس آن برابری همه انسانها است. خانم طالقانی بر این برابری اصرار داشت و به¬ویژه در حوزه زنان به آیه¬های قرآن استناد می¬کرد. تسلط او بر آموزه¬های قرآنی برای بیان و دفاع از حق و عدالت کارساز و موثر بود که نشان می¬دهد که با مراجعه به آموزه‌های قرآنی اصلاح¬گرانی که در پی بهبود جامعه هستند، می¬توانند استدلال خود را قوی کنند و در این مسیر حرکت خود را اصلاح کنند.
بر پایه آموزه‌های قرآنی، برابری و آزادی انسان و زنان مطرح شده است. تبعیض‌ها علیه زنان ریشه در فرهنگ و تاریخ ما دارد و ربطی هم به دین ندارد ولی در برخی تفسیرهای بسته از دین ارائه می‌شود. او ضرورت ایجاد شرایط مناسب برای زنان و دفاع از حقوق انسانی همه مردم و به¬ویژه ایجاد شرایط مناسب برای شکوفایی استعدادهای انسانی زنان تاکید داشت. این برابری به¬طور طبیعی با خانه-نشین¬کردن زنان در منافات قرار می‌گیرد. او بر اساس آیه¬های قرآنی بر برابری زنان و مردان تاکید داشت. این برابری الزامی می¬سازد که فرصت¬های برابر در جامعه برای رشد استعدادهای زنان و مردان فراهم شود. بنابراین محدودکردن زنان به نقش‌های خانگی با این عدالت و این نفی تبعیض هم‌خوانی ندارد و با برابری حقوق انسانی آنان نمی¬خواند. چرا که برابری، ایجاد فرصت¬های برابر برای رشد توانمندی و استعدادهای زنان را برای دولت اسلامی الزامی می¬سازد. او با طرح¬هایی که به نام حمایت ولی در عمل برای محدودساختن زنان در خانه¬ها صورت می¬گیرد، مخالف بود. تجویز رهبر انقلاب امام خمینی که: “زنان باید در مقدرات اساسی کشور شرکت کنند” با خانه¬نشین¬کردن زنان هیچ تناسبی ندارد. با خانه¬نشین¬کردن زنان، آنان نمی-توانند در مقدرات سیاسی کشور به¬درستی شرکت کنند. نه مقدمات آن را به دست می¬آورند و نه می¬توانند در تحقق بخشیدن به آن نقشی داشته باشند. روح انقلاب اسلامی با این سیاست ها که در عمل علیه حقوق انسانی زنان و دستیابی آنها به حقوق برابر است-که نه فقط حق زنان که حق جامعه هست که از بهترین استعدادها و بهترین توانمندی¬های انسانی بهره¬مند شوند- با خانه¬نشین کردن آنان بخش بزرگی از توانمندی¬های انسانی جامعه هدر می¬رود که با نیازهای جامعه امروز و رشد و توسعه جوامع انسانی در تناقض قرار می گیرد. این طراحی ها تنها با هدف خانه¬نشین کردن زنان و محروم کردن جامعه از توانمندی‌های زنان در در حوزه تحصیلات¬عالی و در نتیجه نابودکردن منابع ملی است.