امروز : جمعه, ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۳
مردی از جنس مصدق
حاجسیدجوادی در محرم سال ۱۳۳۵ قمری برابر با ۱۲۹۶ در قزوین در خانه جد خود زاده شد. سید احمد سالهای ابتدایی مدرسه و سه ساله متوسطه را در مدرسه امید قزوین و دوره دبیرستان پهلوی به پایان برد. به موازات آن دروس مقدمات حوزوی را در مدرسه التفاتیه قزوین فرا گرفت.
او به علت فقدان دوره دوم دبیرستان به تهران عزیمت کرد و در دبیرستان ثروت دیپلم علمی را دریافت کرد و سال بعد به دریافت دیپلم ادبی نیز توفیق یافت. دوره چهارساله دانشکده حقوق رشته قضایی و سیاسی را در دانشگاه تهران سپری کرد و با گرفتن دو لیسانس و سپس گذراندن دوره دانشکده افسری (صنف توپخانه) تهران برای انجام خدمت وظیفه به دریافت درجه ستوان دومی احتیاط نائل شد.
حاجسیدجوادی در اسفند ۱۳۲۲ وارد خدمت قضایی دادگستری شد و در ابتدا به دادیاری دادسرای شهرستان رشت و سپس به بازپرسی آن منصوب شد. در آن دوره، گیلان به خاطر درگیریهای بسیار زیاد حزب توده پرتلاطم بود. او به علت بازداشت تودهایها و رسیدگی به پرونده آنها به دادگستری اراک منتقل شد و در آنجا سمت ریاست شعبه دو دادگاههای عمومی شهرستان را (۱۳۲۵ شمسی) دریافت کرد. چندی بعد با سمت دادستانی شهرستان ساوه (۱۳۲۶ شمسی) به ساوه رفت و سپس به سمت ریاست دادگستری آن شهرستان منصوب شد (۲۸- ۱۳۲۷).
در اوایل سال ۱۳۲۸ شمسی ابتدا با سمت دادیاری دادسرای تهران و پس از آن بازپرسی دادسرا به تهران منتقل شد. حاجسیدجوادی در سمت بازپرسی دیوان، در غالب استانهای کشور (تبریز- اصفهان- سیستان) مأموریت رسیدگی به جرائم کارکنان دولت و شهرداریها و غیره را به علاوه سمت بازرسی کل کشور داشتهاست (۱۳۲۹- ۱۳۴۰).
فعالیت سیاسی صدر از هنگام ورود به تهران و آشناییاش با سید رضا زنجانی و در دوران نخستوزیری محمد مصدق شروع شد. پس از کودتای ۲۸ مرداد و تشکیل نهضت مقاومت ملی ایران به رهبری آیه الله زنجانی به آن نهضت پیوست و کمیته ادارات آن نهضت را با عضویت نیکومنش، اقلیدی، ذوالنصر و امیرحسین پولادی تشکیل داد و در فعالیت مبارزاتی از قبیل حضور در اجتماعات و تظاهرات و اعتصابات و همکاری در نشر راه مصدق و اعلامیه دیگر و پخش آنها و تهیه متنهای سیاسی با کمک برادرش علیاصغر حاج سید جوادی فعالیت مداوم داشت.
در اوایل سال ۱۳۴۰ با تشکیل کنگره جبهه ملی دوم و اختلاف نظر اعضایی چون محمود طالقانی، مهدی بازرگان و یدالله سحابی با اعضای این کنگره منجر به کنارهگیری آنان از جبهه ملی ایران شد. موضوع تجمع دوستان همفکر که علاوه بر فعالیت ملی میهنی، ملاحظات جنبههای مذهبی نیز مطرح شد که تشکیل جمعیتی جدید (نهضتآزادی ایران) انجام شد. در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۰ با تشکیل حکومت علی امینی به دادستانی عمومی شهرستان تهران منصوب شد. پرونده مهمی که به توقیف سرلشکر آزموده (که دادستان دادگاه دکتر مصدق بود) انجامید که شور و هیجان و خوشحالی شدیدی میان مردم ایجاد کرده بود و مصدق عکس امضا شده خود را به نام صدر فرستاد و تشکر کرد.
در اوایل همان سال یعنی ۱۳۴۰ اعضای طیف مذهبی نهضت مقاومت ملی به رهبری سید محمود طالقانی و مهدی بازرگان و یدالله سحابی عطایی نیاز دیدند تشکلی ایجاد کنند که علاوه بر عناصر ملی به مباحث مذهبی نیز توجه داشته باشد. صدر از ابتدای مباحثات، نتایج و انتخاب نام نهضت آزادی ایران و عضویت در آن، با دوستان هم عقیده در دو جلسه شرکت داشت و جلسه دوم در منزل او برگزار شده بود.
صدرحاج سیدجوادی جزء مؤسسین این نهضت بودهاست اما به لحاظ رعایت محذوریات شغلی که قانوناً قاضی دادگستری را ممنوع از شرکت در احزاب کرده بود، نام صدر مخفی ماند. صدر در فعالیتهای نهضت آزادی ایران پیوسته شرکت داشت و همیشه عضو شورای مرکزی نهضت بود.
او پس از بازداشت عزتالله سحابی که مأمور تماس با دوستان و نمایندگان نهضت در خارج از ایران بود، در یازدهمین کنگره نهضت آزادی ایران به عضویت دائمی و افتخاری شورای مرکزی این حزب انتخاب شد و تا پایان عمر در کلیه جلسات حزبی حضوری پر رنگ و پیگیر داشتند. دوران حیاتِ پس از انقلاب ۵۷ زندهیاد احمد صدرحاجسیدجوادی بسیار پرفراز و نشیب بود که ذکر آن در مبحث نمیگنجد.
صدر حاج سید جوادی پس از انقلاب
شادروان دکتر صدر حاج سیدجوادی در ابتدای تشکیل شورای انقلاب از پیش از انقلاب به عضویت این شورا در آمد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل دولت موقت به نخست وزیری مهندس مهدی بازرگان ابتدا به سمت وزیر کشور و سپس بعنوان وزیر دادگستری انتخاب شد. او درمدت کوتاهی که عهده دار سمت وزارت کشور بود اولین انتخابات در جمهوری اسلامی ایران که انتخابات تعیین نظام بود را برگزار کرد. سپس در ترمیم کابینه شادروان مهندس مهدی بازرگان به سمت وزیر دادگستری انتخاب شد که در آن سمت نیز سر منشا خیر بود و خدمات ارزنده ای از خود بجای گذاشت.
در انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی از شهر قزوین به مجلس راه یافت و با شخصیتهای ملی آن زمان مثل مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی، مهندس عزت الله سحابی، دکتر ابراهیم یزدی، مهندس علی اکبر معین فر، اعظم طالقانی و…. فراکسیون مستقلی را تشکیل داد. صدر حاج سید جوادی پس از مجلس وارد سمتهای دولتی و حکومتی نشد و با احزاب اپوزیسیون به همکاری پرداخت.
احمدصدرحاج سیدجوادی، روز سه شنبه ششم فروردین ۱۳۹۲ در پی وخامت وضعیت گوارشی به بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان آبان منتقل شد و صبح روز یکشنبه ۱۱ فروردین ۱۳۹۲ درگذشت. شخصیتها، احزاب و گروههای سیاسی و اجتماعی بسیاری در پیامهای جداگانه مرگ وی را تسلیت گفتند.
صدر حاج سید جوادی - مصدق - بازرگان
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.