شعار همیشگی ما؛
۞ چراغ امید روشن است ۞
Tuesday, 23 April , 2024
امروز : سه شنبه, ۴ اردیبهشت , ۱۴۰۳
شناسه خبر : 3584
  پرینتخانه » ویژه, یادداشت تاریخ انتشار : 24 بهمن 1400 - 22:43 | 156 بازدید | ارسال توسط :

چرایی تمایل پوتین به اشغال اوکراین

هرچند که پوتین احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین را قویاٌ رد می کند اما اعزام حدود ۸۰۰۰ نیروی آمریکایی به ناتو و استقرار آنها درمرزهای شرق اروپا و همچنین اعزام حدود ۱۰۰ هزار نفر نیروی نظامی روسی در مرزهای مشترک خود با اوکراین حکایت از تنش های گسترده ای میان روسیه با اتحادیه اروپا […]

چرایی تمایل پوتین به اشغال اوکراین

هرچند که پوتین احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین را قویاٌ رد می کند اما اعزام حدود ۸۰۰۰ نیروی آمریکایی به ناتو و استقرار آنها درمرزهای شرق اروپا و همچنین اعزام حدود ۱۰۰ هزار نفر نیروی نظامی روسی در مرزهای مشترک خود با اوکراین حکایت از تنش های گسترده ای میان روسیه با اتحادیه اروپا و امریکا داشته که از دوران جنگ سرد به این سو کم سابقه بنظر رسیده و رهبران جهان را در وضعیت تعیین کننده ای در این نقطه مهم جغرافیایی ژئوپولتیکی اروپا قرار داده است.

کی یف: شناسنامه روسیه و پلی میان آسیا و اروپا
زبانش روسی و اوکراینی و علاوه بر مشترکات نژادی و قومی با بلاروس و روسیه در نژاد اسلاو و با کشورهای حوزه بالکانی به مانند صربستان ،کرواسی،بوسنی، و با سایر کشورهای اروپای شرقی همچون لهستان و چک و اسلواکی مشترکات عمیق فرهنگی و تاریخی و نژادی دارند. پنج رود مهم و پر آب اروپا از جمله دانوب و دن پس از عبور از کشورهای دانوبی به دریای سیاه می ریزند.در میان شش کشور ساحلی دریای سیاه اعم از روسیه، گرجستان، ترکیه، رومانی و بلغارستان، اوکراین با در اختیار داشتن مهمترین بنادر در سواحل دریای سیاه علاوه بر داشتن پتانسیل های مهم اقتصادی و طبیعی با توجه به سراریز شدن دریای سیاه به دریای مدیترانه و اتصال ان به اقیانوس اطلس یکی از مهمترین مناطق ژئوپولتیکی اروپا و جهان به شمار می رود. کشور روسیه به وسعت حدودی کنونی حدود ۱۲ قرن پیش یعنی ۸۰۰ سال پس از میلاد مسیح با مرکزیت اوکراین شکل گرفت.

آینده اوکراین و پیامدهای احتمالی آن بر ناتو:
هرچند که قدرتهای جهانی و سایر کشورهای اروپایی در چرخه زنجیره اقتصادی و سرمایه با یگدیگر اشتراک نظر داشته و اختلافات آنها در قالب رقابت های اقتصادی می باشد، اما هچنان بحث جغرافیای سیاسی یکی از مهمترین موضوعات مورد مناقشه و اختلاف نظر قدرتهای جهانی است. اوکراین بعد از روسیه پهناورترین کشور اروپا بوده و بزرگترین ارتش را در میان کشورهای تازه استقلال یافته داشته و از دیگر سو در همسایگی لهستان و مجارستان و از سوی دیگر تنها ۶۰۰ کیلومتر با خاک مسکو فاصله دارد. و این در حالی است که روسیه از دوران جنگ سرد و سپس فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، نصب پدافند های موشکی و سپرهای سامانه های دفاعی در لهستان و رومانی و بلغارستان را، بزرگترین خطر برای تمامیت ارضی خود تلقی می کند. هرچند که با توجه به ساخت و سرمایه گذاری دو کشور ژاپن و آمریکا در ساخت سامانه های موشکی با برد ۶۰۰۰ هزار کیلومتری و نصب انها در منطقه شرق اروپا، به گونه ای گمانه زنی در مورد هدف آمریکا علاوه بر روسیه ، محدود کردن چین را نیزتقویت کرده است.

اوکراین و اتحادیه اروپا:
تنها چند ماه مانده به آغاز فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اوکراین اولین کشوری بود که با برگزاری یک همه پرسی و تصویب ان با نود درصد آرا از شوروری وقت اعلام استقلال کرد.دیری نپایید که پس از گذشت قریب به دو دهه مردمان ساکنین بخش های شرقی و جنوبی اوکراین بواسطه قرابت های فرهنگی و زبانی دوباره خود را تحت االحمایه روسیه قرارداده و تنها بخش های غربی و شمالی این کشور گرایش ویژه ای به مناسبتهای فرهنگی و اقتصادی با اتحادیه اروپا و امریکا دارد. پس و وقوع انقلاب نارنجی در سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ در اوکراین و تصرف کریمه در سال ۲۰۱۴ توسط روسیه و حمایت شدید اروپا و امریکا از دولت اوکراین علاوه بر تقویت روابط سیاسی و استراتژیکی اوکراین و اتحادیه اروپا، دولت اوکراین اقدام به کاهش و قطع ورود گاز مصرفی خود از روسیه نموده و بجای آن وابستگی خود را به گاز اروپا افزایش می دهد. از دیگر سو مسیر عبوری چهار لوله انتقال گاز روسیه به اروپا از اوکراین می گذرد.اوکراین با داشتن بیش از ۴۰درصد از منابع زغال سنگ و منگنز کل اتحاد جماهیر شوروری سابق و همچنین داشتن حاصلخیزترین سرزمین کشاورزی دنیا تحت عنوان دارا بودن خاک سیاه همسایه ای ارزشمند و غنی از نظر منابع طبیعی و زیر زمینی برای اروپا محسوب میشود.

روسیه :سودای تصرف اوکراین و تسلط بر قلب اروپا
روابط روسیه با اروپا همواره برای طرفین همراه با شک و تردید می باشد، زیرا که روس ها برای اروپاییان مهمانی ناخوانده ودیرهنگام در معادلات تعیین کننده جهانی می باشند که شروع انها با جنگ و درگیری در منطقه اوکراین کنونی با سوئدها در قرن هجدهم آغاز میشود. پس ازان روس ها با ادعای پان اسلاویسم و نفوذ در منطقه بالکان با ادعای مقابله با نفوذ عثمانیان در این منطقه و از دیگر سو اعمال نفوذ در منطقه قففاز و رقابت با امپراتوی بریتانیا درمنطقه خاورمیانه و شرق آسیا دچار اختلاف و تضاد منافع با همسایگان اروپایی و غربی خود شد.علاوه بر وسیع بودن جغرافیای این کشور، گستره آن از لحاظ نزدیکی به تمامی کشورها وشاهراه های حیاتی و منابع طبیعی جهان کم نظیر بوده و رهبران آن از دیرباز حفظ منافع خود را در سیاستهای توسعه طلبانه و دست اندازی به مرزهای همسایه جستجو کرده اند.سن پترزبورگ به نیویورک نزدیکتر است تا به ولادی وستوک و ولادی وستوک به سیاتل نزدیکتر است تا مسکو و از دیگر سو همسایگی با چین و افغانستان و تلاش روسیه برای نفوذ مجدد به شرق و قلب اروپا از طریق تصرف اوکراین آنها در موقعیت تازه ای قرار داده است. هرچند که اشغال کامل و همه جانبه اوکراین توسط روسیه دور از ذهن می باشد اما از دیگر سو حتی در صورت دست اندازی روسیه به بندر راهبردی و کلیدی اودسای در اوکراین، روسیه را با چالش های جدی مواجه خواهد کرد که تبعات ان را باید دستکم در ماههای آینده به انتظار نشست .اما شواهد کنونی حاکی از آن است که کرملین همواره نسبت به مرزهای سیاسی پیرامونی خود حساسیت ویژه ای داشته که این حساسیت و واکنشهای تند آنها بیش از انکه نشات گرفته از شور و تعصبات ملی بوده باشد متاثر از وحشت روسیه از فضای ناهمگون داخلی و احتمال بروز و اوج گرفتن تنشهای داخلی و تسری آن به سایر استانها و کشورهای تحت ااحمایه خود می باشد. در واقع دولت پوتین نیز به مانند اسلاف خود همواره جهت حفظ و تسلط بر مسند قدرت سیاست سرکوب از داخل و توسعه طلبی در خارج از مرزها را در دستور کار خود قرار داده است.حال چالش پیش روی روسیه تحت عنوان آینده تمامیت ارضی اوکراین و گرایش وتمایل این کشور در پیوستن به پیمان ناتو و اتحادیه اروپا بیش از انکه برای اروپا ومتحدانش دردسرساز بوده باشد، روسیه را بر سر یک دو راهی بزرگ قرار داده است که در این میان روسیه، تصرف بخش هایی از اوکراین را انتخاب کرده است.اگر درابن مناقشه ،روسیه بتواند بخش های دیگری از اوکراین را به مانند کریمه ضمیمه خاک خود کند با چالش درونی ومخالفتهای گسترده داخلی و خارجی مواجه خواهد شد و از دیگر سو خود را در برابر اتحادی میان کشورهای اروپایی و امریکا و انگلیس قرار داده است. و اگر روسیه نتواند به این مهم دست پیدا کند بناچار شاهد پیوستن اوکراین به پیمان ناتو و اتحادیه اروپا خواهد بود که به تبع آن فشار اروپا بر مسکو افزایش یافته و کمربند ناتو در اطراف روسیه محکم تر خواهد شد.

نویسنده : ارشک کیانی
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.