به گزارش صدای چراغ روشن، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این مراسم با بیان اینکه وفور واژگان بیگانه در زبان فارسی یک تهدید فرهنگی است، اعلام کرد: زبان فارسی که امروز مایه هویت ملی ما ایرانیان و سایر فارسی‌زبانان است، افتخار و سرمایه ماست و زبانی کهن با سابقه چندهزار ساله دارد که به دست ما رسیده است و دیرینگی و گستردگی حیرت‌آوری داشته که از بنگال و کلکته در هند تا چین و آسیای صغیر و بوسنی و هرزگوین و مصر و افریقا را دربر می‌گرفته و قند فارسی کام این مردمان را شیرین کرده است.

غلامعلی حدادعادل با اشاره به اینکه وجود صدها هزار نسخه خطی فارسی در کتابخانه‌های جهان گواه حضور زبان فارسی در این بخش پهناور از زمین، از شبه قاره، ترکیه، اروپا و حتی آمریکاست، اظهار کرد: زبان فارسی با ادبیات دلپذیر و پرمحتوا و پیام‌های آسمانی و انسانی خود زبان دوم عالم اسلام به شمار می‌رفته است. پیش از اینکه فردوسی شاهنامه را با صدهزار بیت بسراید طبیب نامداری به نام اخوینی هدایت‌المتعلمین در علم طب، فارسی نوشته که نشان می‌دهد فارسی تنها زبان عاطفه و حماسه و عرفان نیست بلکه زبان علم نیز بوده است.

او به فرصت‌های زبان فارسی اشاره کرد و ادامه داد: زبان فارسی دارای دریای واژگان نیرومندی است که مانند سنگ‌هایی در طول رودخانه در گذر زمان صیقل می‌یابند و دارای ظرافت آوایی و معنایی بسیاری هستند.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاکید کرد: نمونه آن شاهنامه است که نشان می‌دهد زبان فارسی در ۱۰۰۰ سال پیش به درجه بالایی از رشد رسیده و نیز زبان فارسی دارای دستور زبان استواری است.

حداد عادل افرود: باورمان این است که امکانات زبان فارسی برای زبان علم شدن از زبان‌های اروپایی کمتر نیست. فارسی زبان مشترک ایرانیان است که به ویژه در صدسال اخیر و پس از مشروطه دچار تحولات مبارکی شده و از زندانِ منشیانی که به فارسی مطلق و مطنطن حرف می‌زدند سبکبال و مردمی شده است.

او با تاکید بر اینکه در صدسال اخیر آثار ادبی مهمی به زبان فارسی پدید آمده و ترجمه شده است، گفت: امروزه در ایران سالانه حدود ۱۰۰ هزار عنوان فارسی منتشر می‌شود که نشانه قدرت و گستردگی آن است. این ادبیات در دوران ما به رشد خود ادامه داده و شعر نیز پا به پای نثر ارتقا یافته است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: امروزه در کنار انواع مختلف ادبی، ادبیات انقلاب اسلامی نیز به شکوفایی رسیده و نیز هزاران کتاب در حوزه ادبیات مقاومت خلق شده که سرمایه بزرگی است.

حداد عادل در عین حال با تاکید بر اینکه زبان رسمی ما فارسی است که زبان مشترک همه ایرانیان با هر زبان مادری و قومی به شمار می‌رود، گفت: ایرانیان از دیرباز با همه تنوع زبانی، فارسی را به عنوان زبان مشترک انتخاب کرده‌اند و بخت‌ با ما یار بوده‌ که با بنیان‌گذار انقلاب و نیز رهبر انقلاب اسلامی هر دو ادیب، صاحب قلم و شاعر بوده و هستند و به زبان و ادبیات فارسی علاقه نشان داده‌اند.

او تاکید کرد: یکی از نشانه‌های این علاقه تاسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده که ۳۳ ساله شده و تاکنون توانسته ۶۰ هزار معادل فارسی را برای لغات و اصطلاحات بیگانه تصویب کند. همچنین توانسته است ۳۲ کتاب فرهنگ اختصاصی را در رشته‌های مختلف منتشر کند.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنین به تالیف فرهنگ جامع زبان فارسی اشاره کرد و گفت: ۳ جلد اول این فرهنگنامه آماده شده و به زودی منتشر خواهد شد. در کنار فرهنگستان، ۱۰ سال است که با هدف گسترش زبان فارسی بنیاد سعدی را تاسیس کرده‌ایم که تاکنون ۴۰ کتاب درسی را برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان تالیف کرده‌ایم و صدها دوره فارسی‌آموزی در سراسر جهان برگزار شده است.

حداد عادل زبان و ادب فارسی تصریح کرد: اکنون در هند بیش از ۱۰۰ دانشگاه دانشجوی زبان فارسی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دارند و تعداد دانشجویان ادبیات فارسی هند از ایران نیز بیشتر شده است.

او در عین حال به تهدیدهای وارد شده به زبان فارسی نیز اشاره کرد و گفت: متاسفانه همه تصمیم‌گیران کشور ما به اهمیت زبان و ادبیات فارسی بی‌توجه هستند. از سوی دیگر به درس فارسی و املا و انشا در مدارس کم لطفی می‌شود و تهدید سوم نیز ورود سیل‌آسای لغات بیگانه به زبان فارسی است و شاهد استفاده فراوان و ناهنجار از الفاظ و خط بیگانه حتی بر سر در موسسات دولتی هستیم.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاکید کرد: متاسفانه یک خودرو سواری ایرانی به نام کوییک نامگذاری شده است و اقدامات فرهنگستان برای جلوگیری از این قانون‌شکنی هنوز به جایی نرسیده که البته در این دولت قول داده‌اند گذشته را جبران کنند.

حداد عادل تاکید کرد: باید در آگهی‌های بازرگانی صداوسیما نیز به صیانت زبان فارسی بیشتر توجه شود.

در ادامه این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: مقام معظم رهبری همواره در امر صیانت از زبان فارسی توجه جدی دارند و اگر غیرت و پیگیری ایشان نبود، امروز روزگار ما بدتر می‌شد.

محمدمهدی اسماعیلی با اشاره به اینکه ۲۵ اردیبهشت‌ماه به نام حکیم فردوسی و بزرگداشت زبان فارسی نامگذاری شده به خدمت فردوسی در کار عظیم شاهنامه و مجاهدت ۳۰ ساله وی برای احیای زبان فارسی اشاره کرد و گفت: با تلاش فردوسی امروز زبان فارسی و همه ویژگی‌های منحصر به فرد خود، زبان زنده علمی و مورد استفاده ملت‌های مختلف است.

او با تاکید بر ضرورت همفکری فرهنگستان زبان و ادب فارسی و شورای فرهنگ عمومی برای سامان‌دهی برنامه‌های صیانت از زبان فارسی عنوان کرد: در این دوره تصمیم داریم به طور جدی به وظایف قانونی خود در صیانت از زبان و ادب فارسی عمل کنیم و آن را از دیگر نهادها نیز مطالبه کنیم چون از نظر قانونی مکلف به انجام این مهم هستیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: خوشبختانه با همکاری خوب وزارت صمت، مساله نامگذاری خودروها در حال حل شدن است. جای ناراحتی است که برای خودروهای ملی نام بیگانه استفاده شود که این مساله با همکاری وزارت صمت در حال رفع شدن است.

اسماعیلی تاکید کرد: صداوسیما باید در امر تبلیغ بیشتر دقت کند و اسامی خارجی را به کار نبرد. خوشبختانه در معاونت سیاسی صداوسیما در انتخاب واژه‌ها برای نطق‌های مسئولان توجه می‌شود که به امر صیانت از زبان فارسی کمک می‌شود ولی بخش‌های جذاب مانند آگهی‌ها باید به این امر توجه کنند.

او عنوان کرد: در فضاهای شهری نیز با همکاری اداره کل ارشاد استان تهران پیگیر برداشته شدن واژه‌های نامانوس از تابلوهای شهری هستیم. گویش‌های محلی محترم هستند؛ اما واژه‌های بیگانه نباید در تابلوهای شهری جایی داشته باشند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: امثال رودکی و فردوسی با حماسه‌سرایی‌ها و به کار بردن صنایع فرهنگی و ادبی تلاش کرده‌اند زبان کم‌نظیر فارسی را از حوادث و هجوم زبان‌های بیگانه مصون بدارند و به ما برسانند.

اسماعیلی تاکید کرد: شاید اگر غیرت و پیگیری مقام معظم رهبری نبود، امروز روزگار بدتری داشتیم ولی رهبری همیشه در صداوسیما که من سال‌ها خدمت کرده‌ام بر نکته نظارتی بر صیانت از زبان فارسی تاکید کرده‌اند، در شورای عالی انقلاب فرهنگی هم مطالبه جدی ایشان است و همواره در تولیدات نمایشی و کتاب باید صیانت از زبان فارسی را خط قرمز بدانیم.

او اظهار امیدواری کرد که با همکاری کشورهای دیگری که زبان فارسی در آنها رواج دارد، بتوانیم در سطح بین‌المللی نیز به توفیق برسیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با همکاری بنیاد سعدی پیگیر این مساله است و وقتی گزارش رایزنان فرهنگی را رصد می‌کنیم، درمی‌یابیم که زبان فارسی گسترش یافته و حتی در برخی کشورهایی که توقع نداشته‌ایم، به عددهای خوبی رسیده‌ایم که نشان می‌دهد زبان فارسی مشتاقان زیادی دارد و در بخش‌های دیگر نیز به همین صورت است.

اسماعیلی اظهار امیدواری کرد که با وفاق بیشتر صاحب صیانت هرچه بیشتر زبان و ادب فارسی باشیم و با تجلیل از تدوین فرهنگنامه جامع زبان فارسی عنوان کرد: این فرهنگنامه نشان می‌دهد زبان فارسی زنده است و در شرایطی که به دلیل غلبه فن‌آورانه تمدن رقیب ما مواجه با انبوه واژگان بیگانه هستیم و تدوین فرهنگنامه و واژه‌گزینی بسیار مطلوب است.

او با اشاره به رسالت فرهنگستان گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی خدمات بسیار خوبی را انجام داده و امروز بسیاری از کلماتی را که پیش از این معادل بیگانه آنها را استفاده می‌کردیم با جایگزینی مناسب به کار می‌بریم از جمله پیامک به جای SMS.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: اگر کلمات به طور هوشمندانه انتخاب شوند، مورد استقبال محافل علمی نیز قرار می‌گیرند.